निळू दामले

निवडून येणं आणि सत्ता हस्तगत करणं हा प्रत्येक व्यक्ती आणि पक्षाचा घटनादत्त अधिकार असतो. पण हा अधिकार घटनादत्त आहे असं म्हणणं म्हणजेच घटनेचं महत्व मानणं होय, घटनेत सुचवल्याप्रमाणं सत्ताग्रहण केलं जावं अशी अपेक्षा असते.  डोनल्ड ट्रंप यांना राज्यघटनेनुसार पुन्हा प्रेसिडेंट व्हायचं आहे पण घटनेनं दिलेली पथ्थ्यं पाळायला ट्रंप तयार नाहीत. निवडून येण्यासाठी ते घटना पायदळी तुडवायला तयार आहेत हे गेल्या आठवड्यातल्या त्यांच्या वर्तणुकीतून दिसलं. डोनल्ड ट्रंप यांनी पोर्टलँड (ओरेगन) या शहरात फेडरल एजंट्स पाठवले, तिथलं आंदोलन दडपण्यासाठी. सीएनएननं दाखवलेल्या दृश्यांनुसार…

Read More Read More

सहाव्या शतकात बायझंटाईन ख्रिस्ती सम्राटानं चर्च बांधलं. पंधराव्या शतकात मुस्लीम ऑटोमन सम्राटानं त्या चर्चचं रूपांतर मशिदीत केलं. विसाव्या शतकात तुर्की नेते केमाल पाशा यांनी ऑटोमन साम्राज्य धर्मापासून तोडून एक सेक्युलर साम्राज्य केलं आणि त्याच मशिदीचं रुपांतर म्युझियममधे केलं. एकविसाव्या शतकात ऑटोमन साम्राज्य नष्ट होऊन केवळ तुर्कस्तान म्हणून उरलेल्या देशात राष्ट्रपती एर्डोगन यांनी त्या म्युझियमचं रूपांतर पुन्हा मशिदीत केलं. 

MBS: The Rise to Power of Mohammed Bin Salman Ben Hubbard ()()() खाशोग्गी या सौदी पत्रकाराचा खून करण्याचा आरोप असलेल्या सौदी राजपुत्राचं, महंमद बिन सलमान (एनबीएस) यांचं हे चरित्र आश्चर्य वाटण्यासारखं नसलं तरी खूप माहितीपूर्ण नक्कीच आहे. पुस्तकातली एक हकीकत अशी. लेबनॉनचे पंतप्रधान साद हरारी यांना रियाधहून फोन आला की प्रिन्स एमबीएसनी भेटायला बोलावलंय. हरारी रियाधमधे व्यवस्था केलेल्या ठिकाणी पोचल्यावर त्याना सांगण्यात आलं की योग्य वेळी त्यांची आणि एमबीएसची भेट घडेल. वेळ सांगितली नाही. मध्य रात्र उलटल्यावर एक वाजता त्याना…

Read More Read More

अमेरिकन स्प्रिंग अमेरिकेतला असंतोष थंड व्हायला तयार नाही. अमेरिकेतल्या  ७३ टक्के गोऱ्या  नागरीकांना अमेरिकेत वर्णद्वेष आहे हे मान्य आहे. सॉल्ट लेक सिटी मधे काळे फक्त दोन टक्के आहेत, तरीही तिथं गोरी माणसं सतत निदर्शनं करून ब्लॅक लाईव्ज मॅटर या चळवळीला पाठिंबा देत आहेत. १९६६-६८ साली कर्नर कमीशननं म्हटलं होतं “आपला देश दुभंगतोय,दोन विभक्त समाज निर्माण होऊ घातलेत,  एक काळा एक गोरा, असमान आणि विभक्त. ”  निक्सन यांच्या काळात सुरु झालेली ही प्रक्रिया ट्रंप यांच्या काळात जवळपास पूर्णत्वाला गेली.  अमेरिकेत १७…

Read More Read More

  गुलाबो सिताबो या चित्रपटाला मी दहात सात गुण देईन. तो चित्रपट चारही बाजूंनी पहायला मजा येते. त्यातली पात्रं, त्यातलं संगित, चित्रीकरण, संवाद अशा साऱ्याच गोष्टी छान आहेत. गुलाबो सिताबोत लखनऊ शहराचा काहीसा अंदाज येतो. कॅमेरा शहरात फिरला असता, लखनऊची खाऊ गल्ली, लखनऊचे कबाब दाखवले असते तर आणखीनच मजा आली असती आणि ती दृश्यं दाखवण्यासाठी आवश्यक स्पेस या चित्रपटात जरूर आहे. पण फातिमा महल ही हवेली पाहूनही लखनऊची मजा कळते.  हवेलीत नाना आकाराच्या किती तरी खोल्या. खोल्यांची मांडणी आधुनिक इमारतींसारखी…

Read More Read More

REPUBLIC OF RELIGION The Rise and Fall of Colonial Secularism in India. Abhinav Chandrachud. PENGUIN-VIKING. ।। अभिनव चंद्रचूड यांचं Republic of Religion हे पुस्तक भारतातील कायद्याच्या हिशोबात सेक्युलरिझमचा धावता इतिहास सांगतं. सेक्युरलिझमचा अमेरिकेतला अर्थ वेगळा, ब्रीटनमधला वेगळा, भारतातला वेगळा. लेखक चंद्रचूड यांनी लावलेला अर्थ असा- no religion should be established by law as the official state religion and all citizens should have the freedom to practice their own religious beliefs. वरील सूत्राचा आधार घेऊन ब्रिटीशांनी भारतात सेक्युलरिझम कसा आणला किंवा…

Read More Read More