निळू दामले

ब्रेक्झिटचा घोळ आता ब्रेक्झिट हा एक विनोद झाला आहे. एकाद्या देशाचं इतकं हसं यापुर्वी कधी झालं नसेल. २०१७ मधे ब्रीटननं युरोपीय युनीयनमधून (युयु) बाहेर पडायचा निर्णय घेतला. तोही जनमत चाचणीनंतर. युयुमधे रहायचं असं सुमारे ४८ टक्के लोक म्हणत होते आणि राहू नये असं ५२ टक्के लोक म्हणत होते. म्हणजे अगदीच निमुळत्या बहुमतानं निर्णय झाला. हा निर्णय अमलात आणण्याची जबाबदारी थेरेसा मे यांनी घेतली, त्यासाठी त्या पंतप्रधान झाल्या. २०१९ च्या मार्चमधे बाहेर पडायचं ठरलं आणि त्यासाठी लागणारे कागद, करार, देवाणघेवाण यांच्या…

Read More Read More

दांडगाई करणाऱ्यांना आवरा. उत्तर प्रदेशात बुलंदशहरमधे एका पोलिस ठाण्यावर नागरिकांनी हल्ला केला, ठाण्याला आग लावली. पोलिस आणि नागरीक यांच्यात धुमश्चक्री झाली, गोळीबार झाला. गोळीबारात दोन जण ठार झाले पैकी एक पोलिस अधिकारी होता. योगेश राज या नावाच्या बजरंग दलाच्या एका तरूण कार्यकर्त्याच्या पुढाकारानं ही घटना घडली. योगेश राजला गावात प्राण्यांचे सांगाडे सापडले. योगेश राजचं म्हणणं होतं की ते गायीचे सांगाडे होते. योगेश काही लोकांना घेऊन पोलिस ठाण्यात गेला. पोलिसांनी गोहत्या करणाऱ्यांना पकडावं, शिक्षा करावी अशी योगेशची मागणी होती. केवळ कोणीतरी…

Read More Read More

दी इकॉनॉमिस्ट या सुरवातीला लंडनहून प्रसिद्ध होणाऱ्या साप्ताहिकानं १७५ वर्षं पूर्ण केली. पावणेदोनशे वर्षाच्या काळात सारं जग अनेक स्थित्यंतरांतून गेलं. बहुतेक सगळी स्थित्यंतरं इकॉनॉमिस्टनं नोंदली, अभ्यासली. इकॉनॉमिस्टचे मालक संपादक विल्सन हे खटपट्ये, समाजात बदल घडवू पहाणारे सक्रीय कार्यकर्ते होते. कार्यकर्ता, विचारवंत आणि पत्रकार असं मिश्रण त्यांच्या व्यक्तिमत्वात होतं. अमेरिकन राज्यक्रांती, फ्रेंच राज्यक्रांती, ब्रीटननं घडवलेली औद्योगीक क्रांती या घटनांनी सारं जग बदलून टाकलं. जगभरात नवनवे विचार आणि विचारधारा या प्रसंगांतून जन्माला आला. या घालमेलीत लिबरलिझमचा विचार विल्सन यांनी घडवला. अॅडम स्मिथ,…

Read More Read More

पाकिस्तानचा धर्मनिंदा कायदा, त्या कायद्याचा वापर, त्याचा अमल इत्यादी गोष्टी पुन्हा एकदा चर्चेत आल्या आहेत, आसिया बीबीला पाकिस्तानी सर्वोच्च न्यायालयानं निर्दोष ठरवून सोडल्यावर. आसिया बीबीवर खटला झाला होता, तिनं धर्मनिंदा केली म्हणून. खालच्या दोन न्यायालयांनी तिला दोषी ठरवून फाशी जाहीर केल्यावर २००९ मधे ती तुरुंगात गेली. खटला सर्वोच्च न्यायालयात गेल्यावर ३१ ऑक्टोबर २०१८ रोजी सर्वोच्च न्यायालयानं तिची सुटका केली. त्यानंतर घडलेलं रामायण नंतर पाहूया. पण त्या आधी घटना काय होती ते पाहूया. आसिया बीबी नानकाना जिल्ह्यातल्या गावात शेतमजुरी करत असे….

Read More Read More

No Turning Back LIFE, LOSS, AND HOPE IN WARTIME SYRIA Rania Abouzeid  ।। २०११ पासून सीरियात यादवी चालली आहे. पाच लाख माणसं या यादवीत मारली गेली. त्यातली बहुतांश सरकारच्या गोळ्या आणि छळाला बळी पडली. दीडेक कोटी माणसं बेघर झाली. बहुतेकांची गावंच उध्वस्थ झाल्यानं त्यांना सीरियात इतरत्र जावं लागलं किंवा परदेश गाठावा लागला. रानिया अबुझैद या पत्रकार महिलेनं यादवीवर लिहिलेलं पुस्तक सीरियन यादवी घडत असताना सीरियन समाज ती कशी सहन करत होता, कशी जगत होता ते दाखवतं. सामान्यतः जनतेला युद्ध या…

Read More Read More

अमेरिकेतली मध्यावधी निवडणूक अधांतरी निवाडा देऊन संपली. अधांतरी अशासाठी की संसदेच्या दोन सभागृहांमधलं काँग्रेस हे सभागृह डेमॉक्रॅट्सच्या ताब्यात गेलं आणि सेनेट हे सभागृह रीपब्लिकनांच्या ताब्यात राह्यलं. ही निवडणुक ट्रंप या विषयावर होती. ट्रंपच्या बाजूनं कोण आणि विरोधातले कोण या मुद्द्यावर मतदान झालं. या निवडणुकीचे काही विशेष आहेत. काँग्रेसमधे १०२ महिला निवडून आल्यात. अमेरिकेत महिलांना राखीव जागा नसतांना महिला प्रतीनिधींची संख्या वाढतेय हे विशेष. बहुतेक प्रतिनिधी, दोन वगळता, डेमॉक्रॅटिक आहेत. अमेरिकेच्या इतिहासात पहिल्या प्रथमच स्थानिक आदिवासी म्हणजे मूळ निवासी महिला निवडून…

Read More Read More

अमित शहा म्हणाले की अमल होणार नाहीत असे निर्णय न्यायालयानं देऊ नयेत. संदर्भ होता सबरीमाला प्रकरणी सर्वोच्च न्यायालयानं दिलेला निर्णय. रजस्वला स्त्रीनं अय्यपाच्या दर्शनाला जाऊ नये अशी परंपरा कोणी तरी कधी तरी तयार करून ठेवली होती. रजस्वला स्त्रीला महिन्याला पाळी येते तेव्हां रक्तस्राव होतो, म्हणजे ती स्त्री अशुद्ध असते, म्हणून तिनं अयप्पाकडं जाता कामा नये असं परंपरा सांगते. ही परंपरा शास्त्रीय ज्ञानाच्या अभावी निर्माण झाली होती. पाळी येणं नैसर्गिक असतं, त्यात पाप पुण्य,शुद्धाशुद्धतेचा संबंध नाही हे विज्ञानानं सांगितल्याचा आधार घेऊन…

Read More Read More

जे झालं ते बरंच झालं. पोलिस हे प्रकरण काय आहे ते कळलं तरी. सीबीआयचे उपसंचालक देवेंद्र कुमार अटकेत आहेत. लाचबाजीचा आरोप त्यांच्यावर आहे. सीबीआयचे संचालक राकेश अस्थाना यांच्यावर लाचबाजीचा आरोप असून त्यांची चौकशी चाललीय. त्यांनाही अटक होऊ शकते. सीबीआयचे विद्यमान संचालक आलोक वर्मा यांच्यावर अस्थाना यांनी लाचबाजीचा आरोप केला आहे. वर्मा आणि अस्थाना या दोघांनाही कामावरून दूर करून त्यांच्या जागी नागेश्वर राव या संचालकांची नेमणूक झाली. त्यांच्या विरोधातही सीबीआयमधे भ्रष्टाचाराच्या तक्रारी आहेत. थोडासा तपशील कळावा म्हणून राकेश अस्थाना यांचं उदाहरण…

Read More Read More

आर्थिक विकास आणि ज्ञान निर्मिती; पर्यावरण प्रदुषण आणि आर्थिक धोरण; या दोन एकमेकांशी संबंधित नसलेल्या पण महत्वाच्या विषयावर स्वतंत्रपणे संशोधन करणाऱ्या दोन अर्थशास्त्रींना २०१८ सालचं नोबेल पारितोषिक मिळालंय. पॉल रोमर यांनी १९८६ आणि १९९० मधे प्रकाशित केलेल्या प्रबंधांचा विचार नोबेल समितीनं केला. प्रबंधांत त्यांनी ज्ञान निर्मिती आणि आर्थिक विकास यातील संबंधांचं विवेचन केलं आहे. रोमर हार्वर्डमधे प्रोफेसर होते आणि सध्या न्यू यॉर्क विश्वशाळेत संशोधन करतात. काही काळ ते विश्व बँकेचे आर्थिक सल्लागारही होते. विल्यम नॉर्डहॉस येल विश्वशाळेत अर्थशास्त्र शिकवतात. १९७०…

Read More Read More

२२ जुलै. नेटफ्लिक्सवर १० ऑक्टोबरला प्रकाशित झालेली २२ जुलै पहात असताना मनात येतं की यंदाच्या ऑस्करमधे या फिल्मचा नंबर लागू शकेल. नॉर्वेमधे दहशताद्यानं एक इमारत उडवली आणि एका बेटावर शिबिरासाठी जमलेल्या ६९ मुलांना ठार मारलं असा विषय चित्रपटाच्या केंद्रात आहे. विषयामधे प्रचंड नाट्य आहे, थरार आहे आणि त्याला प्रचंड दृश्य मूल्य आहे. थरार आणि नाट्य हे दोन घटक चित्रपट मर्यादेत ठेवतो आणि माणसं, माणसांतले संबंध, माणसातल्या विकृती, माणाची लढाऊ वृत्ती, माणसाचं शहाणपण आणि मूर्खपणा इत्यादी पैलू दाखवतो. दोन चित्रपटांची आठवण…

Read More Read More