निळू दामले

झुंपा लाहिरी यांचं दी अदर वर्ड नावाचं पुस्तक प्रसिद्ध झालंय. त्या पुस्तकावर खूप चर्चा चाललीय. पुस्तक आहे इटालियन भाषेत. त्याची एक इंग्रजी आवृत्ती निघालीय. या आवृत्तीत डावीकडलं पान इटालीयन भाषेत आणि समोरचं पान इंग्रजीत आहे. इटालियनचं इंग्रजी भाषांतर गोल्डस्टीन या इटालियन भाषांतरकारीनं केलंय.  पुस्तकावर भरपूर चर्चा होतेय.  अनेकांनी या पुस्तकाचं स्वागत केलंय. एकाभाषेतून दुसऱ्या भाषेत जाण्याच्या प्रयत्नामधे लेखिकेला झालेला त्रास आणि आलेलं अपयश लेखिकेनं प्रामाणिकपणे मांडलंय. अनेक वाचक आणि समीक्षकाना पुस्तक आवडलेलं नाही. त्यांच्या इंग्रजी कादंबऱ्या आणि कथांमधला कस त्यांच्या…

Read More Read More

एका अमेरिकन प्राध्यापकाला मणीरत्नमचा गुरु हा चित्रपट आवडतो. ।। मार्जिनल रेवोल्युशन युनिवर्सिटी या नावाची एक विश्वशाळा कॅनडात आहे. ही विश्वशाळा अर्थशास्त्र विषय शिकवते. अनेक पाठ्यक्रम ही विश्वशाळा ऑन लाईन शिकवत असते. अनेक विषय, भाषणं या विश्वशाळेनं युट्युबवर टाकलेली आहेत. कोणीही वाचावं, अभ्यास करावा. ही विश्वशाळा  प्रचलित  अर्थविचार आणि विचारवंत विद्यार्थ्यांसमोर, साऱ्या जगासमोर ठेवत असते. अलेक्स टेबेरॉक यांनी ही विश्वशाळा २०१२ मधे स्थापन केली. स्वतः टेबेरॉक शिकवतात, लिहितात. अभ्यासक्रमात अर्थविचारात गुंतलेले मुद्दे नाना तऱ्हेनं वाचकांसमोर ठेवले जातात. काही दिवसांपूर्वी मणीरत्नमच्या गुरु…

Read More Read More

एका अमेरिकन प्राध्यापकाला मणीरत्नमचा गुरु हा चित्रपट आवडतो. ।। मार्जिनल रेवोल्युशन युनिवर्सिटी या नावाची एक विश्वशाळा कॅनडात आहे. ही विश्वशाळा अर्थशास्त्र विषय शिकवते. अनेक पाठ्यक्रम ही विश्वशाळा ऑन लाईन शिकवत असते. अनेक विषय, भाषणं या विश्वशाळेनं युट्युबवर टाकलेली आहेत. कोणीही वाचावं, अभ्यास करावा. ही विश्वशाळा  प्रचलित  अर्थविचार आणि विचारवंत विद्यार्थ्यांसमोर, साऱ्या जगासमोर ठेवत असते. अॅलेक्स टेबेरॉक यांनी ही विश्वशाळा २०१२ मधे स्थापन केली. स्वतः टेबेरॉक शिकवतात, लिहितात. अभ्यासक्रमात अर्थविचारात गुंतलेले मुद्दे नाना तऱ्हेनं वाचकांसमोर ठेवले जातात. काही दिवसांपूर्वी मणीरत्नमच्या गुरु…

Read More Read More

एकांतकोठडीतल्या कैद्यांचं वेबदैनिक ७९ वर्षाचे जेम्स रिजवे दर रोज सकाळी वॉकर रेटत वॉशिंगटनमधल्या आपल्या घरातून िनघतात आणि पोष्टात जातात. आताशा त्यांना वॉकर घेऊन येवढं चालणंही कष्टाचं असतं. दररोज सुमारे ५० पत्रं त्यांच्या नावे येतात. घरी परतल्यावर दिवसभर ते पत्र संपादित करतात. सॉलिटरी वॉच या त्यांनीच निर्माण केलेल्या वेबसाईटचा एक कर्मचारी येतो. पत्रांचा गठ्ठा घेऊन जातो.  ‘सॉलिटरी वॉच’ या वेब दैनिकात  तुरुंगात एकांतवासात खिचपत पडलेल्या माणसांची पत्रं आणि हकीकती छापल्या जातात. दररोज सुमारे २ हजार माणसं हे वेब वर्तमानपत्रं वाचतात. कधी…

Read More Read More

भारतीय अर्थव्यवस्था एक नादुरुस्त बस. Restart: The last chance for the Indian Economy. Mihir Sharma,Random House India  भाजपचे खासदार सुब्रमण्यम स्वामी यांनी भारतात वाढलेली बेकारी आणि औद्योगिक उपक्रम मोडून पडण्याला  रिझर्व बँकेचे गव्हर्नर रघुराम राजन जबाबदार धरलंय. ते असंही म्हणाले की रीझर्व बँकेची धोरणं चुकीची असल्यानं राजन यांना त्यांच्या करियरच्या देशात म्हणजे अमेरिकेला परत पाठवा. राजन यांना दोष देत असताना भारतीय अर्थव्यवस्था अजून सुधारलेली नाही असंच स्वामी म्हणत आहेत. देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा गाडा चालवण्यात सरकारचा  वाटा मोठा असतो. कर, महसूल, सार्वजनिक…

Read More Read More

प्रसिद्ध गॉडफादर या कादंबरीचा नायक, चार्ली लुसियानो. ।। The Last Testament of Lucky Luciano Martin Gosch ।।  चार्ली लुसियानो या सिसिलियन माफिया भाईचं हे चरित्र आहे.   चार्ली लुसियानो हा न्यू यॉर्कमधल्या गुन्हेजगताचा अनभिषिक्त बादशहा अमेरिकेत प्रसिद्ध होता. १९६२ साली तो वारल्यावर त्याच्या जीवनावर लिहिलं जाऊ लागलं. कधी आडून, कधी थेट. १९६९ साली मारियो पुझ्झोची गॉडफादर ही कादंबरी प्रसिद्ध झाली. डॉन कॉरिलोन ही काल्पनिक व्यक्तिरेखा या कादंबरीच्या मध्यभागी आहे. चार्लीवर ते बेतलेलं आहे असं म्हणायला वाव आहे. कारण चार्ली  त्याच्या…

Read More Read More

गेल्या वर्षभरात दोन  डॉक्युमेंटरी प्रेक्षकांच्या नजरेत भरल्यात. ओरिजिनल कॉपी आणि इन सर्च ऑफ फेडिंग कॅनव्हास.  ओरिजन कॉपी हा माहितीपट मुंबईतल्या आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात आणि नंतर आंतरराष्ट्रीय माहितीपट महोत्सवात सादर झाला. २०१५ साली प्रदर्शित झालेला हा माहितीपट अमेरिका, कॅनडा, जपान, जर्मनी, नेदरल्डँड्स आणि ऑस्ट्रियात भरलेल्या चित्रपट महोत्सवात सादर करण्यात आला.  इन सर्च ऑफ कॅनव्हास कोची-मुझिरी द्विवार्षिक महोत्सवात २०१४ साली प्रदर्शित झाला, त्याला २०१६ साली राष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात स्पेशल ज्युरी अवार्ड मिळालं. ‘ इन सर्च’ मधे मनोहर सिंग बिश्त यांनी डी अंबाजी,…

Read More Read More

राम अडवाणी बुक सेलर  (लखनौ, १९५२) या दुकानाचं आता काय होईल? दुकानाचे मालक राम अडवाणी वयाच्या ९५ व्या वर्षी परवा वारले. त्यांचा मुलगा रानीखेतमधे असतो, नात लंडनमधे असते. ते राम अडवाणी पुस्तक दुकान पुढं चालवणार? समजा त्यांच्या मुलानं आणि नातीनं ते चालवायचं ठरवलं किंवा कोणी ते विकत घेतलं तरी ते  ‘ राम अडवाणींचं पुस्तकांचं दुकान ‘  रहाणार?  राम अडवाणी यांचं पुस्तकांचं दुकान ही लखनौच्या संस्कृतीची एक लक्षणीय ओळख आहे.  राम अडवाणी मुळातले पाकिस्तानातले. फाळणीनंतर भारतात आले.  पाकिस्तानात त्यांचं पुस्तकाचं दुकान…

Read More Read More

The Noise Of Time. Author : Julian Barnes Publisher : Knopf ।। दी नॉईज ऑफ टाईम ही ज्युलियन बार्नस या मॅनबुकर बक्षिस विजेत्याची ताजी कादंबरी.  दिमित्री शोस्टाकोविच (१९०६-१९७५) या रशियन संगीतकाराच्या जीवनावर आधारलेली. शोस्टाकोविचनं अनेक ऑपेरा लिहिले, सोलो पियानो मैफिली केल्या, संगीत रचलं, चित्रपटांना संगित दिलं. त्यानं दिलेल्या सिनेमा संगिताला एकदा ऑस्करचं नामांकन मिळालं होतं.शोस्टाकोविच युरोप आणि अमेरिकेत गेला, तिथं भाषणं केली, संगीत सादर केलं. काही संगीत समीक्षकांनी त्याला ग्रेट म्हटलं, काहींनी दुय्यम दर्जाचा ठरवलं. सोवियेत युनियनच्या सरकारांनी त्याला अनेक…

Read More Read More

माय नेम ईज सॉल्ट. ।। नजर पोचेस्तवर दिसणारी उजाड जमीन.डोंगर नाही. झाड नाही. घर नाही. एकही प्राणी नाही. एकही माणूस नाही. वर तळपणारा सूर्य, खाली रखरखीत जमीन. एक बाईक. मग बाईकपाठून येणारा एक ट्रक. ट्रकवर पाच सात माणसं. बाजलं. पत्रे. पिंपं. भांडीकुंडी. बांबू. माणसं घर बदलतात तेव्हां असं सामान ट्रकवर लादून नेतात. माणसं कुठल्या नव्या घरात निघालीत? समोर तीनशेसाठ अंशात एकही घर दिसत नाहीये.  ट्रक थांबतो.  उजाड आसमंत. ट्रकमधली माणसं खाली उतरतात. ट्रकवरचं सामान उतरवतात. बांबू उभे करून, पत्रे जोडून…

Read More Read More